Publication
UK Carbon Border Adjustment Mechanism: how will it work?
In February, we reported on the Department of Energy Security and Net Zero’s confirmation that a UK Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) would be bought into force by 2027
Global | Publication | October 2019
De Afdeling zette voor de zomer een streep door het ‘programma aanpak stikstof’ (PAS) en de gevolgen van deze verstrekkende uitspraak worden steeds duidelijker. Elke week publiceert de Afdeling nieuwe uitspraken, waarin de besluitvorming voor het realiseren van nieuwe infrastructurele projecten, woningbouwprojecten, en andere ruimtelijke ontwikkelingen wordt vernietigd. Duizenden projecten worden geraakt
Gelet op de grote gevolgen van de stikstofproblematiek in bijna alle marktsectoren, zullen wij u in deze Legal Update informeren over de meest recente ontwikkelingen. In deze derde update gaan wij in op de recente brief van minister Schouten waarin wordt gereageerd op het adviesrapport van het Adviescollege. Daarnaast gaat de minister in op de aanpak van het kabinet voor de stikstofproblematiek. Uiteraard houden wij u middels deze Legal Updates graag op de hoogte van de toekomstige ontwikkelingen.
In de brief van minister Schouten legt het kabinet uit wat de concrete aanpak gaat zijn voor de stikstofproblematiek. Het kabinet volgt het advies van het Adviescollege en neemt maatregelen om de uitstoot en depositie van stikstof te verminderen en om de natuur te herstellen. Hierbij kiest het kabinet voor landelijke maatregelen met een gebiedsgerichte aanpak. In samenwerking met de provincies, wordt per gebied vastgesteld welke maatregel het beste past. Er wordt daarbij gekeken naar allerlei factoren zoals de effectiviteit van de maatregel, de kosten, de gevolgen voor de leefbaarheid en de politieke weging.
Ook met betrekking tot de sectoren waar de maatregelen genomen moeten worden, volgt het kabinet het advies van het college. Het kabinet geeft echter wel aan dat ook naar andere sectoren gekeken moet worden, zoals onder andere het wagenpark en de luchtvaart. De maatregelen die in de brief voorliggen zijn echter vooral gericht op de landbouwsector. Er wordt hierbij aandacht besteed aan vrijwillige sanering en innovatie van oude boerderijen. Daarnaast is er volgens het kabinet, binnen de sector verkeer en vervoer, de meeste winst te behalen bij het wegverkeer en de scheepvaart. Waar nodig zal verlaging van de maximum snelheid bij Natura 2000- gebieden plaatsvinden en wordt ingezet op schonere voertuigen. Met betrekking tot de industrie, wordt gewezen op de opgave om co2-uitstoot terug te dringen en de mogelijkheden om in samenhang met deze opgave ook de stikstofdepositie te verminderen.
Het kabinet geeft aan dat de uitvoering van de maatregelen een structurele aanpak vergt en zal daarom gefaseerd worden uitgevoerd. Het tempo van de uitvoering kan door de gebiedsgerichte aanpak per provincie verschillen. Indien nodig zal het kabinet juridische en financiële middelen stellen om dergelijke maatregelen uit te kunnen voeren.
Volgens het kabinet, moeten de bovengenoemde maatregelen echter wel zo snel mogelijk moeten worden uitgewerkt. Het streven hierbij is om voor het einde van 2019 een uitgewerkt maatregelenpakket vast te stellen. Begin 2020 kan dan besluitvorming over dit pakket plaatsvinden. Daarnaast gaan de provincies per direct aan de slag met de gebiedsgerichte aanpak. De relevante processen van de gebiedsgerichte aanpak dienen binnen zes maanden in gang te zijn gezet. Het is daarom niet de verwachting dat dergelijke maatregelen op korte termijn zullen worden uitgevoerd.
Het kabinet gaat verder in op de mogelijkheden van vergunningverlening. De eerste stappen tot het starten van de vergunningverlening zijn gezet en het kabinet geeft hierover verdere handvatten. Daarnaast gaat het kabinet per direct aan de slag met het verkennen van mogelijkheden voor het opnieuw invoeren van drempelwaarden voor de vergunningverlening van projecten met kleine stikstofdeposities.
Vanaf 11 oktober 2019 zal het weer mogelijk worden om vergunningen te verlenen op basis van intern salderen. Bij intern salderen worden stikstof verminderende maatregelen genomen binnen een inrichting of project, waardoor er ruimte vrijkomt voor verdere stikstofdepositie. De totale stikstofdepositie blijft dan binnen de al vergunde ruimte. Het kabinet geeft hierbij aan dat er dan moet worden uitgegaan van de feitelijk gerealiseerde en vergunde ruimte. Indien het voor een project problematisch is om uit te gaan van deze feitelijk gerealiseerde en vergunde ruimte, dan kan een initiatiefnemer zich mogelijk beroepen op een uitzonderingsgrond. Een uitzondering kan worden gemaakt in het geval dat (i) er op korte termijn volledige realisatie van project plaatsvindt, (ii) aantoonbaar onomkeerbare verplichtingen zijn aangegaan met betrekking tot de realisatie van het project, (iii) het noodzakelijk is voor de doelen in een Natura 2000-gebied of (iv) er sprake is van een project van nationaal belang, noodzakelijk in het kader van nationale veiligheid of militaire activiteiten.
Het kabinet geeft daarnaast aan dat vergunningverlening op grond van extern salderen weer mogelijk wordt gemaakt. Bij extern salderen kunnen ‘stikstofrechten’ worden opgekocht om zo de extra stikstofdepositie op te vangen. Bij de vergunningverlening zal worden uitgegaan van de vergunde en feitelijk gerealiseerde capaciteit met daarbij een afromingspercentage van 30%. Het doel van dit afromingspercentage is dat een feitelijke reductie van stikstofdepositie plaatsvindt. Het kabinet geeft hierbij aan dat de specifieke voorwaarden nog moeten worden vastgesteld door het kabinet en de provincies. Het is daarom niet duidelijk op welke termijn toestemmingverlening op basis van extern salderen kan plaatsvinden.
Het kabinet wijst verder op de mogelijkheid om met een ecologische onderbouwing toestemming te verlenen. Bij een ecologische onderbouwing moet worden aangetoond dat de extra stikstofdepositie de natuurlijke kenmerken van het Natura 2000-gebied niet aantast. Deze mogelijkheid is relevant voor projecten waarbij in de aanlegfase tijdelijke emissies worden veroorzaakt. Het kabinet geeft aan dat kleinschalige bouwprojecten op redelijke afstand van een Natura 2000-gebied en infrastructurele projecten van tijdelijke aard zoals dijkversterkingen, zandsuppleties en renovatie en vervanging, sneller toestemming zouden kunnen verkrijgen op basis van de ecologische onderbouwing. Wij wijzen erop dat het inderdaad mogelijk kan zijn om gebruik te maken van een ecologische onderbouwing, hierbij dient echter wel een individuele passende beoordeling te worden opgesteld. Deze passende beoordeling moet voldoen aan de strenge eisen die de Afdeling heeft gesteld.
Tot slot gaat het kabinet in op de mogelijk om een vergunning te verkrijgen op basis van de ADC-toets. Om aan de ADC-toets te voldoen, moeten de volgende voorwaarden worden voldaan (i) er zijn geen alternatieven voor het project (A), (ii) er is een dwingende redenen van groot openbaar belang (D) en (iii) er worden compenserende maatregelen getroffen (C). Het kabinet geeft aan dat er geen nadere voorwaarden worden gesteld aan de ADC-toets. Ten behoeve van de initiatiefnemers van projecten zal een handreiking hierover worden opgesteld.
Het kabinet heeft de eerste stappen gezet naar concrete oplossingen voor de stikstofproblematiek. Ondanks de politieke en moeilijke keuzes, lijkt het kabinet er in geslaagd om op korte termijn consensus te hebben bereikt over de sectoren waarin de maatregelen moeten worden genomen. Deze maatregelen moeten echter nog wel verder worden uitgewerkt. Daarnaast zal de vergunningverlening weer voorzichtig opstarten, waarbij voor kleine projecten met weinig stikstofuitstoot een eerste oplossing is geboden. Voor grotere projecten met meer stikstofuitstoot kan extern salderen mogelijk een oplossing bieden. De voorwaarden hiertoe worden echter nog afgewacht. Het huidige kader van toestemmingverlening biedt daarom nog geen echte houdbare oplossing. Hiervoor zal eerst depositieruimte moeten worden gecreëerd voordat vergunningen weer kunnen worden verleend. Ondanks de goede initiatieven, ligt de bal ligt nog steeds bij het kabinet.
Publication
In February, we reported on the Department of Energy Security and Net Zero’s confirmation that a UK Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) would be bought into force by 2027
Publication
International financial markets have started to show significant interest in nature and biodiversity. Whilst climate change and greenhouse gas emissions have made the headlines in recent years, there has been much less focus on their equally important counterparts, nature and biodiversity. However, that has started to change.
Publication
In April 2024, the UK Government published details of its sustainable aviation fuel mandate (the UK SAF Mandate) and launched a consultation on proposals for a revenue certainty mechanism to support UK sustainable aviation fuel (SAF) production.
Subscribe and stay up to date with the latest legal news, information and events . . .
© Norton Rose Fulbright LLP 2023