Wprowadzenie
W dniu 19 lipca 2019 r. Sejm
RP przyjął nowelizację ustawy o
odnawialnych źródłach energii z dnia
20 lutego 2015 r. (Ustawa o OZE),
która wejdzie w życie z dniem 29
sierpnia 2019 r. (Ustawa o zmianie
ustawy o OZE).
Ustawa o zmianie ustawy o OZE
wprowadza budżety aukcji dla
nadchodzących w 2019 r. aukcji
OZE oraz pewne zmiany do systemu
wsparcia opartego na aukcjach.
Budżety aukcji na rok 2019
Ustawa o zmianie ustawy o OZE określa budżety aukcji (maksymalną ilość oraz wartość energii elektrycznej, która może zostać sprzedana w drodze aukcji OZE) dla wszystkich koszyków aukcyjnych1, w tym dużych lądowych elektrowni wiatrowych oraz małych instalacji fotowoltaicznych, zgodnie z poniższa tabelą:
Technologia wytwarzania i moc wytwórcza |
Maksymalna ilość energii elektrycznej (MWh) |
Maksymalna wartość energii elektrycznej (zł) |
Przewidywana moc wytwórcza |
Cena referencyjna (zł/MWh)2 |
Lądowe elektrownie wiatrowe >1 MW |
113,970 mln |
32,5 mld3 |
2,5 GW |
285 |
Instalacje fotowoltaiczne ≤1 MW |
11,445 mln4 |
4,2 mld |
750 MW |
385 |
Aukcje OZE w 2019 r.
Ustawa o zmianie ustawy o OZE nie określa potencjalnych terminów aukcji OZE w 2019 r., ale przewiduje się, że Prezes
Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE), jako organ odpowiedzialny za organizowanie aukcji OZE, przeprowadzi je w
listopadzie lub grudniu 2019 r.
Zmiany w systemie aukcyjnym
Ustawa o zmianie ustawy o OZE wprowadza wskazane poniżej zmiany, które modyfikują polski system wsparcia oparty na aukcjach:
[brak wymogu posiadania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na etapie dopuszczania do udziału w
aukcji] decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach nie będzie już wymagana przez Prezesa URE na etapie dopuszczania
do udziału w aukcjach OZE dla nowych instalacji; decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest niezbędna w celu
uzyskania pozwolenia na budowę (które wciąż musi być składane w ramach procesu dopuszczania przez Prezesa URE do
udziału w aukcji OZE dla nowych instalacji), ale ponieważ decyzja ta jest weryfikowana przez organ budowlany wydający
pozwolenie na budowę nie ma potrzeby, aby była ona (ponownie) weryfikowana przez organ nadzoru rynku energii
[jednokrotna zmiana oferty po przeprowadzeniu aukcji] zwycięzca aukcji OZE może tylko raz zmienić swoją ofertę złożoną
w aukcji w celu zmodyfikowania (i) alokacji ilości wytwarzanej energii elektrycznej pomiędzy poszczególne lata okresu
wsparcia (wynoszącego maksymalnie 15 lat), (ii) daty rozpoczęcia (maksymalnie piętnastoletniego) okresu wsparcia oraz
(iii) mocy zainstalowanej (pod warunkiem, że taka zmiana mocy nie będzie skutkowała zmianą koszyka aukcyjnego dla
danej technologii wytwarzania, tzn. do 1 MW oraz ponad 1 MW); oferta złożona w ramach aukcji może zostać zmieniona nie
później niż w terminie 30 dni kalendarzowych przed dniem (i) pierwszej sprzedaży energii elektrycznej oraz (ii) złożenia w
spółce Zarządca Rozliczeń S.A. (operatora rozliczeń) pierwszego wniosku o pokrycie ujemnego salda5; ta opcja jest dostępna
tylko dla podmiotu, który wygrał aukcję OZE przeprowadzoną przed przyjęciem Ustawy o zmianie ustawy o OZE; zmiana ta
jest uzależniona od potwierdzenia przez Komisję Europejską jej zgodności z zasadami pomocy publicznej
[wiek urządzeń wytwórczych] Ustawa o zmianie ustawy o OZE wydłużyła dopuszczalny wiek urządzeń wytwórczych
instalacji fotowoltaicznych z 18 miesięcy do 24 miesięcy, lądowych elektrowni wiatrowych z 24 miesięcy do 33 miesięcy
oraz innych urządzeń wytwórczych z 36 miesięcy do 42 miesięcy; zmiana ta jest uzależniona od potwierdzenia przez Komisję
Europejską jej zgodności z zasadami pomocy publicznej
[termin sprzedaży energii elektrycznej po raz pierwszy po aukcji] termin sprzedaży energii elektrycznej po raz pierwszy po
wygraniu aukcji OZE w celu utrzymania w mocy kontraktu różnicowego przyznanego w ramach tej aukcji został wydłużony
z 18 miesięcy do 24 miesięcy dla instalacji fotowoltaicznych, z 30 miesięcy do 33 miesięcy dla lądowych elektrowni
wiatrowych oraz z 36 miesięcy do 42 miesięcy dla innych technologii wytwarzania; w przypadku morskich elektrowni
wiatrowych pozostawiono termin 72 miesięcy; powyższe zmiany znajdą zastosowanie także do zwycięzców wcześniejszych
aukcji OZE
[brak (dodatkowej) kary dla zwycięzców aukcji, którzy nie rozpoczęli wytwarzania energii w terminie] Ustawa o zmianie
ustawy o OZE rozwiewa wątpliwości stanowiąc, że kara za wytworzenie mniej niż 85% ilości energii elektrycznej wskazanej
w ofercie złożonej w aukcji (weryfikowanej w okresach trzyletnich) ma zastosowanie wyłącznie, jeżeli wytwórca energii
zdołał sprzedać energię elektryczną po raz pierwszy w terminie do tego wyznaczonym (o którym mowa powyżej); Ustawa o
OZE (w formie przed wejściem w życie Ustawy o zmianie Ustawy o OZE) nie była jasna co do tego czy wytwórca energii, który
nie dochował terminu sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej oferowanej w systemie aukcyjnym (w efekcie czego
został ukarany wykluczeniem z udziału w aukcjach OZE przez okres trzech lat), jest dodatkowo karany za mniejszą ilość
wytworzonej energii elektrycznej w stosunku do ilości proponowanej w ofercie złożonej w ramach aukcji
[wydłużenie okresu obowiązywania systemu wsparcia opartego na aukcjach] termin obowiązywania opartego na
aukcjach systemu wsparcia został wydłużony z 31 grudnia 2035 r. do 30 czerwca 2039 r.; maksymalny okres wsparcia
będzie dalej wynosił 15 lat od daty sprzedaży energii elektrycznej po raz pierwszy; zmiana ta jest uzależniona od
potwierdzenia przez Komisję Europejską jej zgodności z zasadami pomocy publicznej
[brak obowiązku sprzedaży na giełdzie towarowej dla instalacji wytwarzających energię elektryczną przed aukcją]
instalacje OZE biorące udział w aukcjach OZE dla nowych instalacji, które rozpoczęły wytwarzanie energii elektrycznej przed
aukcją OZE6, nie będą już zobowiązane do sprzedawania na giełdzie towarowej energii elektrycznej wytworzonej przed
aukcją
[wydłużenie terminu ważności pozwoleń na budowę dla lądowych elektrowni wiatrowych niespełniających wymogów
tzw. ustawy odległościowej] Ustawa o zmianie ustawy o OZE wydłużyła termin ważności pozwoleń na budowę o dodatkowe
trzy lata dla lądowych elektrowni wiatrowych, które nie mogły zostać wybudowane, ponieważ nie spełniają wymogu
10 h wprowadzonego przez tzw. ustawę odległościową (tzn. ustawę z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie
elektrowni wiatrowych), zgodnie z którym odległość farmy wiatrowej od budynku mieszkalnego nie może być mniejszą
od dziesięciokrotności wysokości farmy wiatrowej; wskutek tej zmiany pozwolenia na budowę niewykorzystane przez
inwestorów w celu rozpoczęcia budowy farm wiatrowych z powodu niespełnienia wskazanego powyżej wymogu 10 h
mogą, w drodze wyjątku, zostać wykorzystane do budowy farm wiatrowych w takich lokalizacjach, pod warunkiem, że po
zakończeniu etapu budowy dla instalacji OZE zostanie uzyskane pozwolenie na użytkowanie do dnia 16 lipca 2024 r. (a nie
do dnia 16 lipca 2021 r. jak to miało miejsce wcześniej od dnia 16 lipca 2018 r., kiedy to poprzednia nowelizacja Ustawy o
OZE wprowadziła taką zmianę); w przypadku nieuzyskania pozwolenia na użytkowanie do dnia 16 lipca 2024 r., pozwolenie
na budowę wygaśnie
[wydłużenie terminu przyłączenia do sieci] terminy na dostarczenie po raz pierwszy energii elektrycznej wskazane w
umowach o przyłączenie do sieci zawartych przed 4 maja 2015 r. (które muszą zostać zachowane, aby operator sieci nie
rozwiązał danej umowy o przyłączenie do sieci), jako daty przypadającej przed 30 czerwca 2021 r., zostaną wydłużone do 30
czerwca 2021 r. na podstawie wniosku operatora instalacji OZE złożonego do operatora sieci
Brak zmian w mechanizmie zwrotu tak zwanego dodatniego salda na rzecz operatora rozliczeń
Ustawa o zmianie ustawy o OZE nie wprowadza żadnych zmian, na podstawie których kwota tak zwanego dodatniego salda
na koniec piętnastoletniego okresu wsparcia zwracana Zarządcy Rozliczeń S.A. (operatorowi rozliczeń) w sześciu równych
ratach miesięcznych byłaby ograniczona do wysokości kwoty ujemnego salda otrzymanego od tego operatora rozliczeń; taka
zmiana została zaproponowana w projekcie ustawy o zmianie ustawy o OZE, ale ostatecznie nie została uwzględniona w
przyjętej Ustawie.
Obowiązek umorzenia świadectw pochodzenia
Ustawa o zmianie ustawy o OZE stanowi, że w 2020 r. świadectwa pochodzenia muszą zostać umorzone na poziomie
19,50%.